هدف گذاری پوتین برای افزایش سبد صادرات روسیه
متخصص فلز: متخصص فلز: رییس جمهور روسیه در مجمع فدرال در 29 فوریه 2024 درباره ی اهداف این کشور تا سال 2030 سخنرانی کرد و اظهار داشت که صادرات محصولات کشاورزی باید به میزان 1.5 برابر یعنی تا 55 میلیارد دلار افزایش یابد.
به گزارش متخصص فلز به نقل از مهر، حسین شیرزاد، تحلیل گر مسائل کشاورزی توسعه در یادداشتی اختصاصی برای مهر نوشت؛ سخنرانی رییس جمهور پوتین در مجمع فدرال در ۲۹ فوریه ۲۰۲۴ میلادی اهداف سال ۲۰۳۰ را تشریح نمود اینکه صادرات محصولات کشاورزی به میزان ۱.۵ برابر (تا ۵۵ میلیارد دلار) افزایش و تضمین رشد تولید داخلی ۲۵ درصد نسبت به سطح سال ۲۰۲۱ محقق شود.
توسعه صادرات و تغییر سبد محصولات
بر اساس برآوردها، اگر میانگین سطح قیمت سالانه و ساختار فعلی سبد محصولات صادراتی بدون تغییر باقی بماند و همین طور در صورت گذار به راهکارهای فناوری کمتر کارآمد، ممکنست دستیابی به این اهداف دشوار باشد. فقط تغییر ساختار صادرات به سود محصولات با ارزش بالاتر و اجرای برنامه ملی اقدامات برای کاهش هزینه های نهایی کشاورزی خواهد بود. محصولات از میدان به بندر مقصد می توانند پتانسیل صادرات ۶۵ تا ۷۰ میلیارد دلار را ایجاد کنند. رسیدن به این رقم یک هدف بلندپروازانه اما دست یافتنی است.
پتانسیل روسیه را می توان با تغییر ساختار صادرات محصولات کشاورزی و کاهش هزینه های تولید اختتام به اختتام باز کرد. محرک های رشد تولید شامل گسترش مناطق کشت شده، افزایش عملکرد محصول و بهینه سازی تناوب زراعی است، در صورتیکه رشد صادرات از نظر پولی عمدتا به سطح پردازش مواد خام در روسیه بستگی دارد.
تولید و صادرات گندم
اراضی قابل کشت می تواند در بین مدت بین ۵ تا ۶ میلیون هکتار افزایش یابد و به ۸۵ تا ۸۶ میلیون هکتار برسد که منجر به افزایش بالاتر از ۵ میلیارد دلاری در صادرات معادل گندم نخواهد شد. فناوری کشاورزی و ژنتیک بطور واقع بینانه می تواند میانگین عملکرد روسیه را ۲۰ درصد افزایش دهد یعنی تا ۳.۸ میلیون تن در هکتار که منجر به رشد صادرات ۲۵ تا ۳۰ میلیون تن یا ۶ تا ۷ میلیارد دلار می شود.
روسیه یک سوم از بازار جهانی گندم را تصاحب خواهد کرد، اما رشد بیشتر به سبب توانایی های داخلی و ظرفیت بازار محدود خواهد شد. این هدف بطورکامل قابل دستیابی است برای اینکه روسیه از مزیت کافی در قیمت تمام شده گندم برخوردارست.
روغن های گیاهی
دستیابی به رشد صادرات ۲۵ تا ۳۰ میلیارد دلاری در بین مدت مستلزم تغییر در تناوب زراعی به سود محصولات با حاشیه بالاتر، با درنظر گرفتن تقاضا (ظرفیت و پویایی بازار صادرات) و عرضه (قابلیت های عینی تولیدکنندگان روسی) است.
آفتابگردان: با این امر روسیه صادرات روغن آفتابگردان را می تواند ۱.۶ برابر افزایش دهد و به ۶ میلیون تن برساند که درآمد صادراتی روسیه را ۳ میلیارد دلار افزایش دهد.
سهم روسیه از واردات به کشورهای دوست بالاتر از ۷۵ درصد خواهد بود، رشد بیشتر توسط ظرفیت بازار محدود خواهد شد. هزینه آفتابگردان در روسیه رقابتی است و رشد تولید مستلزم افزایش بازده بوسیله ژنتیک و اصلاح زمین و همین طور گسترش زیرساخت های استخراج نفت و لجستیک در بنادر حوضه های آزوف و دریای سیاه است.
کلزا: بعید است صادرات روغن کلزا از ۲ تا ۳ میلیارد دلار (رشد ۰.۶ تا ۰.۸ میلیون تنی) تجاوز کند، برای اینکه ظرفیت محدود بازارهای هدف چین است، جایی که روسیه به سهم بازار ۶۰ تا ۷۰ درصدی خواهد رسید. اگر وضعیت ژئوپلیتیکی بهبود یابد، رشد صادرات بیشتر ممکنست که توسط اتحادیه اروپا هدایت شود.
سویا: صادرات روغن سویا می تواند حدود ۲ میلیون تن یا ۲.۵ میلیارد دلار افزایش یابد، در صورتیکه سهم روسیه از واردات به مناطق دوست هند، خاورمیانه و شمال آفریقا در مقابل رقابت آمریکای لاتین حدود ۳۰ درصد خواهد بود. روسیه هم اکنون حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد از برزیل در هزینه های تولید سویا به سبب عملکرد بالاتر در برزیل در نتیجه فناوری های پیشرفته کشاورزی و ژنتیک، همچون محصولات تراریخته، عقب است. کاهش هزینه سویا نه فقط برای توسعه صادرات روغن و کنجاله، بلکه برای ارزان تر کردن خوراک برای تولید پروتئین حیوانی بسیار اهمیت دارد.
توسعه بیشتر صادرات روغن آفتابگردان، کلزا و سویا ۵ تا ۶ میلیارد دلار به عرضه اضافه خواهدنمود. تغییر در تناوب زراعی به سود دانه های روغنی به تضمین رشد حجم صادرات و ارزش متوسط صادرات در هر تن و همین طور رشد متوسط EBITDA در هکتار برای تولیدکنندگان کشاورزی کمک می نماید. رقابت موفقیت آمیز در بازار جهانی دانه های روغنی مستلزم هزینه های بهینه تولید است که تنها بوسیله معرفی محصولات تراریخته حاصل می شود.
پروتئین های حیوانی و جوجه های گوشتی
با افزایش عرضه جوجه های گوشتی می توان ۲ میلیارد دلار به صادرات روسیه اضافه کرد. صادرات جوجه های گوشتی (شامل گوشت و محصولات جانبی) در مجموع حدود ۰.۴ میلیون تن در سال است. برای افزایش صادرات به یک میلیون تن، تولید داخلی باید حداقل ۱ تا ۱.۵ میلیون تن افزایش یابد. علاوه بر دستیابی به صرفه های مقیاس لازم، رشد تولید داخلی به جلوگیری از معضل ناخوشایند انتخاب بین مصرف داخلی و قیمت های خرده فروشی از یک سو و حفظ سهم بازار در مقاصد اصلی صادراتی از طرف دیگر کمک می نماید.
کاهش هزینه خوراک (عمدتاً ذرت و سویا) بوسیله استفاده از محصولات تراریخته، دسترسی نامحدود به بهترین ژنتیک و واکسن های جهان، تبدیل روسیه به تامین کننده بدون عوارض گمرکی برای مناطق هدف دوستانه و کاهش هزینه لجستیک چندوجهی (با یا بدون حذف حق بیمه ۱۰۰ تا ۱۵۰ دلاری / تن تحریم در طول زمان) عوامل اصلی در افزایش رقابت روسیه در تولید جوجه های گوشتی است. همه این اقدامات باید امکان انجام تجارت صادراتی سودآور را فراهم آورد و در عین حال قیمت نهایی را برای خریدار به سطح یا کمتر از رقبای اصلی (برزیل و ایالات متحده آمریکا) کم کند. از طرفی صادرات پروتئین حیوانی از روسیه می تواند با کاهش هزینه های خوراک رقابتی تر شود.
تولید صنعتی جوجه های گوشتی با بهره گیری از بهترین فناوری ها و کلان داده ها برای بهبود فرآیندهای تولید، استانداردسازی محصولات، ایجاد لجستیک صادرات و عملیات تجاری، صرفه جویی آشکاری در مقیاس ارائه می دهد. در این بخش، ایجاد قهرمانان ملی تأثیر مشهودی خواهد داشت.
در نهایت باید مطرح کرد که صادرات محصولات کشاورزی روسیه سال ها است که بطور پیوسته درحال رشد بوده و روسیه هم اکنون رتبه ششم را در میان بزرگترین تامین کنندگان مواد غذایی جهان از نظر حجم دارد. با این وجود، تا حالا رشد حجم عمدتا ناشی از غلات ارزان بوده است. تخمین می زنیم که پتانسیل رشد صادرات در سبد فعلی بخش کشاورزی ۸ تا ۱۰ میلیارد دلار با قیمت متوسط چند ساله است.
ادامه رشد فعالیت مجتمع های کشت و صنعت عمدتا بوسیله صادرات ممکن است، اما عدم تغییر در سبد محصولات فعلی، دسترسی محدود به فناوری های مدرن و اقدامات کمتر برای پشتیبانی از سرمایه گذاری خصوصی منجر به رسیدن صادرات کمتر تا سالهای ۲۰۲۵-۲۰۲۶ خواهد شد.
اقدامات لازم برای رسیدن به اهداف ۲۰۳۰
رشد بیشتر صادرات از نظر پولی مستلزم تغییر ساختاری به سوی محصولات با ارزش بالاتر، در درجه اول پروتئین های حیوانی، خوراک های مبتنی بر سویا و محصولات بسیار فرآوری و تصفیه شده است. البته برای فعال کردن این انتقال، چالش های زیر باید برای روسیه برطرف شوند: تضمین رشد برداشت ناخالص محصولات عمده به میزان ۵۰ تا ۶۰ میلیون تن با افزایش سطح زیر کشت و عملکرد ۱۵ تا ۴۲ درصد برای محصولات مختلف. تغییر ساختار صادرات به سود محصولات با ارزش افزوده بالاتر خصوصاً خوراک دام و پروتئین های حیوانی. این امر مستلزم تغییر در ساختار تناوب زراعی کشور به سود محصولات خوراکی است. کاهش هزینه واحد محصولات صادراتی اولویت دار، در درجه اول پروتئین، به سطحی همتراز یا کمتر از رقبای اصلی، با بهینه سازی مداوم و مستمر هزینه واحد تولید (اقتصاد در مقیاس)، با بهره گیری از بهترین فناوری ها (ژنتیک همچون محصولات تراریخته برای خوراک و تدارکات صادراتی، واکسن ها، عوامل صیانت از محصول، ماشین آلات و تجهیزات، بهسازی زمین، فناوری های کشت)، گسترش زیرساخت های لجستیکی و جلوگیری از آن انحصار، حمایت مالی از تولیدکنندگان محصولات کشاورزی، به حداقل رساندن موانع اداری داخلی و حفظ مزیت قیمتی برای تولیدکنندگان محصولات کشاورزی داخلی از نظر کود، انرژی و سایر نهاده ها و مواد مصرفی. بهبود محیط بهداشتی حیوانات و رسیدگی به تهدیدات آفات گیاهی، که علاوه بر اقدامات امنیت زیستی منطقه ای، مستلزم دسترسی نامحدود به بهترین واکسن ها و محصولات صیانت از محصول است. معرفی ابزارهای نظارتی برای حفظ حاشیه صنعت در فضای مازاد ظرفیت تولید ساختاری برای بازار داخلی که نیازمند رویکرد های جدید در تنظیم و مدیریت تعامل بین وزارت کشاورزی، انجمن های صنعتی و شرکت های کشاورزی است. رفع موانع اداری برای دسترسی به بازارهای هدف تعیین شده توسط مقامات نظارتی کشورهای واردکننده (سهمیه، تعرفه، محدودیت های بهداشتی ناموجه و…). انگار این سخت ترین کار در بین وظایف فوق باشد.
محرک اصلی رشد صادرات
سیاست خارجی و وضعیت تراز تجاری به جهت گیری سیاسی هر کشور مرتبط می باشد. کاهش هزینه نهایی تولید «از مزرعه تا بندر مقصد» محرک اصلی رشد صادرات خواهد بود. مجتمع های کشت و صنعت روسیه باید رگولاتوری ایجاد کنند و سپس بیاموزند که در محیطی با مازاد ظرفیت تولید ساختاری وجود داشته باشند.
تلاش سیستماتیک و هماهنگ رگولاتوری صنعت در همه زمینه ها عامل کلیدی موفقیت خواهد بود. همه این وظایف را می توان در یک عبارت بیان کرد، افزایش جذابیت سرمایه گذاری در مجتمع کشت و صنعت. حل مشکلی که در این چارچوب انجام شده طبیعتاً به حل سایر مشکلات مانند افزایش راندمان نیروی کار و کاهش هزینه های تولید، توسعه تولید و صادرات محصولات کشاورزی، افزایش دستمزدها و جذابیت صنعت به عنوان کارفرما، کاهش تورم مواد غذایی و… منجر می شود.
مشکلات دیگری که امروز دشوار و گاه حتی متقابل به نظر می رسند، استفاده از بهترین فناوری های کشاورزی و ژنتیک بدون همکاری بین المللی است.
ایجاد یک بازیگر اصلی ژنتیک در سطح جهانی در مجتمع کشاورزی و صنعتی روسیه با بهره گیری از منابع خود نیازمند دهه ها، سرمایه گذاری قابل توجه و تخصص علمی است که به اندازه کافی در دسترس نیست. راهکار ممکنست خرید یک شرکت خارجی یا همکاری با تامین کنندگان کشورهای دوست در ژنتیک، ماشین آلات کشاورزی و… باشد.
تجربه جهانی نشان میدهد که برای موفقیت در تجارت بین الملل، باید شرکت های ملی بزرگی ایجاد کرد که بتوانند حجم زیادی از محصولات را تجمیع و در تولید، لجستیک و بازاریابی محصولات صرفه جویی کنند؛ تا کنون، رهبران مجتمع کشاورزی و صنعتی روسیه چندین برابر کوچک تر از رهبران جهانی غلات هستند.
منبع: متخصص فلز
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب